Maar ook met de uitleg erbij, blijft een parabel een gevaarlijk verhaal. Voor hij het goed beseft, staat de toehoorder zelf te kijk. Wie ernaar luistert, gaat nadien niet meer vrijuit. De parabel laat hem niet meer los en hij blijft vragen stellen, ook al zou na Jezus' uitleg alles duidelijk moeten zijn. Welke vragen dan wel? Ik noem er een paar.
Is het evangelie nog wel geschikt voor onze tijd? Het komt uit een ver verleden en een heel andere cultuur, met een wereldbeeld dat compleet achterhaald is. Het steekt vol mythologie waarmee we in ons tijdperk van wetenschap en techniek niets meer kunnen aanvangen. Het bevat verhalen die niet echt zo gebeurd zijn. Men kan ernstige vragen stellen bij de historische betrouwbaarheid van de evangeliën. Voor veel hedendaagse problemen biedt Jezus' boodschap helemaal geen oplossing. Wat kun je er nu eigenlijk nog mee aanvangen? Al die opwerpingen kunnen we samenvatten in de vraag: is het zaad wel goed? Jawel, zegt de parabel, want het 'levert vrucht op: honderdvoudig, zestigvoudig, of dertigvoudig'.
Maar wordt er nog wel gezaaid? Gaat de zaaier nog wel uit? Jezus zegt dat Hij, de Mensenzoon, zelf de zaaier is. Hij heeft tijdens zijn aardse leven het evangelie verkondigd en het nadien toevertrouwd aan zijn volgelingen. Die moeten nu verder zaaien. De vragen die nu opduiken, zijn onrustbarend. Ze gaan namelijk rechtstreeks over ieder van ons. Elke christen is er immers toe geroepen getuigenis af te leggen van zijn geloof om op die manier ook anderen tot geloof te brengen. Het zaad is goed, maar het moet gezaaid worden.
Iedere tijdgenoot van Jezus wist dat het veld eerst omgeploegd moest worden en daarna pas bezaaid. Dat gebeurt in de parabel niet. En dat is maar goed ook, want die grond, dat zijn wij. Ploegen voor het zaaien zou dan betekenen dat wij allemaal eerst flink aangepakt moeten worden en klaargestoomd om het evangelie te kunnen aanhoren. Daar ziet Jezus van af. De grond moet, bij manier van spreken, zelf maar zien gereed te komen. Jezus houdt het bij een indringende analyse van de bodem. En daar staan we met zijn allen pas goed te kijk.
De vraag naar de kwaliteit van het zaad doet niets terzake. De vraag naar de activiteit van de zaaier zadelt ons, christenen, al met een stevig gewetensonderzoek op. En de vraag naar de bodemgesteldheid dwingt elke mens ertoe in het eigen hart te kijken.